Monday, February 6, 2012

Эсийн алхимич чихрийн шижинг эмчилж мэдэх нь





Харвард Их Сургуулийн судлаачид амьд хулганы эсийг дахин програмчилж инсулин нийлэгжүүлдэг эс болгон хувиргах арга замыг олсоноо саяхан танилцуулав. Тэдний хэлж байгаагаар бие гүйцсэн аливаа эсийг direct reprogramming хийх замаар өөр төрлийн эс болгох үүд нээгджээ. Бостон дахь Харвардын Stem cell хүрээлэнгийн Дуглас Мэлтоний хэлсэнээр энэ арга зүй диабетийг эсийн түвшинд эмчилдэг болоход дахин нэг алхам ойртуулж байна. Энгийнээр хэлбэл жор тунг нь тааруулж чадах юм бол аль нэг төрлийн эсийг урдчилан инженеринг хийж pluripotent stemlike cell болгохгүйгээр нөгөө төрөлд төвөггүй хувиргах боложтой гэдгээ Nature сэтгүүлд хэвлүүлсэн байна лээ. Олж уншаарай!

Миний санаж байгаагаар сүүлийн арваад жилийн турш эрдэмтэд нойр булчирхайн бета-эсийг бий болгох замаар диабет өвчнийг эмчлэх гэж хичээж байна. Тэгвэл Мелтон гуайн хэлсэнээр өнөөдөр үүнийг хийх 2 арга зам бий. Үүнд:
1. Байгаа бета-эсийг лабораторийн нөхцөлд өсгөвөрлөх
2. Pluripotent эсүүдийг бета-эс болгон хувиргах боломжуудийн алийг нь ч хэн ч хэрэгжүүлж чадахгүй байгаа юм.
Тиймээс Мелтоны баг дахин программчлах аргыг сонгож сүүлийн 2 жилийн турш генүүдийн алийг нь асааж алийг нь унтраахыг мэддэг 1000 илүү транскрипцийн факторуудыг судлаж байна. Эдгээрээс нойр булчирхайн хамгийн түгээмэл эс болох шүүрлийн эсийг инсулин нийлэгжүүлэх чадвартай бета-эс болгож мэдэх 9 итгэл найдварийн галаа сонгочихоод аденовируст тээж амьд хулганад тарьж үзээд эдгээрийн дотроос Ngn3, Pdx1 ба Mafa гэх гуравхан ген л дээр дурдсан хувиргалтыг хийж чадалтайг олж тогтоожээ.
Гайхалтай нь ген тарьсанаас 10 хоногийн дараа эсүүдийн 20% аль хэдийнээ бета-эс шиг болж байгаа ч өөр газар харайлгаж явах бөгөөд аашилж авирлах нь хүртэл туйлын адилхан гэж тоймгүй. Энэ эсүүд инсулин төвөггүй нийлэгжүүлэх чадвартайгаас гадна овоо хэдэн сар амьдарч байгаа гэнэ. Харин Мелтон гуай одоо нас бие гүйцсэн эсийг iPS эс болгох, түүнийгээ өөр төрлийн вирусээр тээвэрлэх, тэр тусмаа хүний нойр булчирхайн эсийг дахин програмчлах талаар бодож байгаа сурагтай.
Энэ шинэ аргаар зөвхөн диабетийг ч эмчлээд зогсохгүй өргөн хэрэглээтэй байж мэдэх бөгөөд PR-чидийн хэлсэнээр "It will revolutionize what is already a revolutionary field" ажээ.
Эмчилдэг болох тэр үед олон хүн баярлах нь гарцаагүй бөгөөд аливааг хөгжүүлж боловсронгуй болгоход сайн судлагаа, сайн мэргэжилтэн ямар хэрэгтэй болох нь үүнээс илүү тодорхой байж чадна гэж үү? Хөгжил дэвшилийг бөх, мисс 2 биш мэргэжилтэнүүд л авчирдаг юм даа...

Сэтгэгдэлүүд:

1. alchemist | 2008-10-29 03:27:12
minii ner yavj bn, sonirholtoi umaa, shinjleh uhaand bolomjgui um gj barag bdggui bh gj bi boddog um. Alivaa um buhen uchir shaltgaantaigaar baigaliin zui togtloor l yavagddag, gehdee ter baigaliin zui togtliig ni sain sudlaad laboratory n nohtsold yug ch bii bolgoj bolno gj bodood bdii shd.


Хөгжил дэвшилийг бөх, мисс 2 биш мэргэжилтэнүүд л авчирдаг юм даа...


ene ugtei chin 200 huvi sanal niillee.
2. alchemist | 2008-10-29 03:33:14
deer bichsenee todruulahad baigaliin buteesen zuiliig mergejiltnuud lab-daa buteeh bas bolomjtoi gj l boddog um. Zarim salbar g sudlagdah hemjeenii deed tsegtee hurchihsen uunees tsaash yavah zam bhgui gj uzdeg gsn. Getel 18 r zuunii uyd UK d ih neeltuud hiigdej ter uydee devshiltet olon buteel zohion buteegeed uunees tsaash hiigdeh neelt bhgui gj uzej bsn um gsn, magadgui uuntei adilhan zuil ch um biluu
3. Zochin (зочин) | 2008-10-29 05:32:17
Hund heregtseetei saihan bichleguud oruuldagt hcin bayarlallaa!
Olon humuus orj garch unshij bgaasaa gej husjiin and ahin sonirholtoi bichleguud oruulj bgaarai!!!
Ene ALCHEMIST gej nohor blogtoo yagaad iim ner ogsiin boloo??? meregjil adil yum bich bgaa BLOG ni ajilahgui bhiin...heregt durlav so sorry
4. Boldoo (зочин) | 2008-10-30 22:28:29
iPS esiig chin Yamanaga geed nohor ali hediin hiichihsen bizdee. Ter dahin programhclagdsan esuud n havdar bolj urgahgui geh batalgaa bain uu? esiig shuud pancreas-d transplantation argaar suulgah arga bain uu? tuunees gadna deehen hiimel spermatozoa gargaj avsan talaar Cell-iin havtsan deerees halit harj baisan, ooroo unshii geheer sain oilgohgui baigaam, ter talaar sonirholtoi bichvel sain baina shuu
5. melkadies | 2008-11-12 00:24:44
he he neeree havdar boloh chini l tomoohon problemiin neg baigaam daa. adenovirus ashiglasan gedeg chini jaahan problem bolj boloh biahaa. bi lav iPS d neg ih itgedegguin. neg odor l havdar urgana daa.
6. jaki (зочин) | 2008-11-27 23:51:47
Sain bainu Mongolchuudaa
диабетийг emchileh arga baival heleerei.
7. biochemiker | 2008-11-28 02:21:24
Chihriin shijin ovching anagaah arga baihgui ee, odoogoor...
8. biochemiker | 2008-12-27 00:54:17
Esiig dahin programmchlah sudlagaag ene jild Breakthrough of the Year 2008 gej Science setguulees todorhoiljee...
http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/322/5909/1766b

No comments: