Гавьяат хар тамхи

2009-01-16 04:08:16

Швейцарийн Базел хот, 1943 оны хавар. Sandoz Laboratories пүүсийн залуу ажилтан туршилтын явцад халдвар авч... Хэдэн жилийн өмнөөс үр тарианы ургамлын халдварт мөөгөнцөр судлаж байгаа Алберт Хоффманн гэгч лисергийн хүчлийн диэтиламид буюу LSD25 дугаартай дээжээ дахин талстжуулж байж.

Дээжиндээ санамсаргүй гар хүргэснээс болж хэдэн цагийн турш хачин жигтэй дүрс харж, ухаан балартаж мансуурсч туйлдсанаа лабораторийн дэвтэртээ бичиж үлдээснээр энэ хорвоогийн хамгийн хүчтэй хар тамхи мэндэлсэн түүхтэй.

Сэтгэхүйд нөлөөлдөг бодис олсоноо гадарласан судлаач 2 хоногийн дараа өнөөх дээжнээс ердөө 250микрограмм (10 дахин их тун)-ыг өөрт туршиж арай л үхээгүй хоцорсоноор барахгүй хачин гайхалтай үр дүн, таамаглалтай үлдсэн гэдэг. Тэр цагаас хойш LSD эрдэмтдийн сонирхолыг ихэд татах болж шизофрен, мигрэйнээс эхлээд тархи мэдрэлийн олон төрлийн өвчин, тэр бүү хэл хорт хавдрыг анагаахад хэрэглэж болох талаар судлаж эхэлсэн юм.

Харин огт үнэр амт өнгөгүйн дээр 1 граммыг 1.000.000 хуваасантай тэнцэх тунгаар хэрэглэдэг ч асар өндөр идэвхтэй бас хоргүй LSD-ийн ирээдүйг АНУ-ийн Тагнуулын Төв Газар, Холбооны Мөрдөх Товчоо болон цэргийн мэргэжилтэнүүд огт өөрөөр харж байлаа... Мөрдөн байцаах, гүйцэтгэх ажиллагаа болон хүний оюун санааг удирдах тэр бүү хэл нийгмийн инженерчлэлд хэрэглэх зорилгоор томоохон төслүүд хэрэгжүүлж, цэргүүд дээрээ шууд туршиж байв. Оросын КГБ, Английн МI6 ч дутаагүй гэдэг.

Үүнтэй адил зөөхөд авсаархан (1кг LSD=20.000.000 тун), үйлдвэрлэхэд хялбар тул (1сард 1кг) тул "өөр хүмүүс"-ийн сонирхолыг түүнээс дутахгүй татаж, энэ дэлхийг орвонгоор нь эргүүлсэн түүхтэй. Тэр үед л Sandoz пүүс deLYSID бэлдмэлээ гаргаж дэлхийд тэргүүлэх эм үйлдвэрлэгч (одоогийн Novartis) болж чадсан ч "Бид энэ бодисыг нээгээгүй бол дээр байж дээ" хэмээн харамсан хэлсэн тухай Алберт Хоффманны "LSD-Mein Sorgenkind" номонд бий.

Үнэхээр 1960аад он бол хиппи соёл, Beatles (Help! Lucy in the Sky with Diamonds дуунууд) хамтлагаас эхлээд нийгэм соёлын олон гайхамшигт үйл явдлаар дүүрэн жинхэнэ инженерчлэлийн үе байлаа. Тэр бүү хэл Нобелийн шагналт Фрэнсис Крик ДНХ бүтцийг, Нобелийн шагналт Кэри Маллис PCR буюу полимержих гинжин урвалыг LSD хэрэглэсэн байх үедээ нээсэн тухай дурдатгалууд хүртэл бий.

Хожим 1970аад онд олон улс оронд энэ бодисыг 1р зэрэглэлийн мансууруулах бодис хэмээн хэрэглэх тэр бүү хэл судлахыг хориглосон болно.

Харин 2008 онд Алберт Хоффманн 100 настайдаа хорвоог орхисон тэр өдөр олон улс орны эрдэмтэд сонин гайхалтай шинж чанартай, сайтар таньж мэдэж амжаагүй энэ нэгдлийг хүн төрөлхтний сайн сайхан, эрүүл энхийн төлөө заавал судлах турших бас хэрэглэх ёстойг мэдэгдэж байсныг санаж бичлээ... Аливааг судлаж мэдэхгүй орхих, эсвэл мэдлэг буруу гарт орвол ямар далайцтай аюул болдог тухай ганцхан жишээ энэ буюу...